Trong thực tế chiếu sáng, nhiều người quen đánh giá ánh sáng theo cảm nhận mạnh hay yếu, nhưng lại khó xác định như thế nào là đủ cho từng không gian. Việc thiếu cơ sở đánh giá rõ ràng dễ dẫn đến tình trạng lắp đèn quá sáng hoặc quá tối, gây khó chịu khi sử dụng lâu dài. Hiểu đúng về cường độ ánh sáng giúp việc lựa chọn và bố trí hệ thống chiếu sáng trở nên hợp lý hơn, đảm bảo hiệu quả sử dụng và hạn chế lãng phí không cần thiết.
1. Cường độ ánh sáng là gì?

Có thể hiểu đơn giản, cường độ ánh sáng phản ánh mức độ sáng tại một khu vực cụ thể, cho biết không gian đó đang được chiếu sáng mạnh hay yếu. Đây là yếu tố gắn trực tiếp với trải nghiệm sử dụng thực tế, không chỉ phụ thuộc vào công suất hay số lượng đèn mà còn chịu ảnh hưởng bởi vị trí lắp đặt, độ cao, góc chiếu và môi trường xung quanh. Trong thực tế, mức độ sáng thường được đo bằng
lux – đơn vị cho biết lượng ánh sáng chiếu lên một bề mặt, giúp việc đánh giá ánh sáng trở nên rõ ràng và dễ so sánh hơn.
2. Vì sao cần quan tâm đến mức độ chiếu sáng?
Mức độ chiếu sáng ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng quan sát và cảm giác khi sử dụng không gian. Nếu ánh sáng không phù hợp, dù thiết bị tốt đến đâu cũng khó phát huy hiệu quả.
2.1. Ánh sáng quá yếu
Khi độ sáng thấp hơn nhu cầu sử dụng, không gian sẽ thiếu rõ ràng, các chi tiết khó nhìn thấy, đặc biệt ở những khu vực cần quan sát thường xuyên. Việc sử dụng ánh sáng yếu trong thời gian dài dễ gây mỏi mắt, giảm tập trung và ảnh hưởng đến trải nghiệm chung của không gian.
2.2. Ánh sáng quá mạnh
Khi ánh sáng vượt mức cần thiết, hiện tượng chói và gắt dễ xảy ra, nhất là ở các khu vực có bề mặt phản xạ. Ánh sáng quá mạnh không chỉ gây khó chịu mà còn làm không gian trở nên nặng nề, đồng thời làm tăng mức tiêu thụ điện năng không cần thiết.
2.3. Ánh sáng vừa đủ
Khi độ sáng được kiểm soát hợp lý, không gian trở nên dễ chịu hơn, đảm bảo nhìn rõ mà không gây chói. Đây cũng là trạng thái giúp hệ thống chiếu sáng vận hành ổn định, tiết kiệm điện và kéo dài tuổi thọ thiết bị.
3. Nên chọn ánh sáng mạnh hay yếu cho từng không gian?
Không có một mức chiếu sáng cố định áp dụng cho mọi khu vực. Việc lựa chọn mạnh hay yếu cần dựa vào mục đích sử dụng thực tế của từng không gian.
3.1. Khu vực cần quan sát rõ
Những không gian phục vụ làm việc, di chuyển nhiều hoặc cần nhìn chi tiết đòi hỏi độ sáng tương đối cao. Ánh sáng đủ mạnh giúp đảm bảo an toàn, giảm mỏi mắt và nâng cao hiệu quả sử dụng trong quá trình sinh hoạt hoặc làm việc.
3.2. Khu vực mang tính dẫn hướng
Các vị trí chỉ cần định hướng hoặc tạo ánh sáng nền nên sử dụng mức chiếu sáng vừa phải. Ánh sáng ở những khu vực này không cần quá mạnh, ưu tiên sự dễ chịu và tránh gây chói khi nhìn trực tiếp.
3.3. Không gian ngoài trời hoặc khu vực mở
Do ánh sáng bị phân tán nhiều, độ sáng sử dụng thường cần cao hơn so với trong nhà. Tuy nhiên, vẫn cần kiểm soát hợp lý để tránh lóa, ánh sáng tràn lan hoặc gây ảnh hưởng đến khu vực xung quanh.
4. Những yếu tố ảnh hưởng đến độ sáng thực tế
Độ sáng mà người dùng cảm nhận không chỉ đến từ bản thân thiết bị chiếu sáng mà còn phụ thuộc vào cách lắp đặt và môi trường sử dụng.
4.1. Vị trí và chiều cao lắp đặt
Đèn lắp càng cao thì ánh sáng càng phân tán, dẫn đến mức sáng tại bề mặt sử dụng giảm đi. Ngược lại, đèn lắp quá thấp có thể tạo vùng sáng gắt và gây chói nếu không được bố trí hợp lý.
4.2. Góc chiếu của ánh sáng
Góc chiếu hẹp tạo vùng sáng tập trung, phù hợp cho các khu vực cần nhấn mạnh. Trong khi đó, góc chiếu rộng giúp ánh sáng lan tỏa đều hơn nhưng độ sáng tại từng điểm sẽ thấp hơn.
4.3. Bề mặt và môi trường xung quanh
Màu sắc và vật liệu xung quanh ảnh hưởng đến khả năng phản xạ ánh sáng. Không gian có bề mặt sáng màu thường cho cảm giác sáng hơn so với không gian tối màu, dù sử dụng cùng một hệ thống chiếu sáng.
Trong quá trình lựa chọn thiết bị, nhiều người thường nhìn vào
lumen để biết tổng lượng ánh sáng phát ra, tuy nhiên mức độ sáng sử dụng thực tế vẫn cần được đánh giá tại không gian lắp đặt cụ thể.
5. Ứng dụng của việc kiểm soát cường độ ánh sáng
Việc kiểm soát độ sáng phù hợp giúp hệ thống chiếu sáng phát huy hiệu quả ở nhiều không gian khác nhau.
- Không gian trong nhà: Ánh sáng cần được cân bằng để đảm bảo nhìn rõ nhưng không gây chói, đặc biệt ở các khu vực sinh hoạt và làm việc hàng ngày.
- Lối đi và khu vực dẫn hướng: Chỉ cần ánh sáng vừa đủ để nhận biết vị trí và di chuyển an toàn, tránh sử dụng ánh sáng quá mạnh gây cảm giác nặng nề.
- Không gian ngoài trời: Độ sáng cần đảm bảo tầm nhìn trong môi trường mở, đồng thời được kiểm soát để hạn chế lóa và thất thoát ánh sáng không cần thiết.
Hiểu và kiểm soát cường độ ánh sáng là yếu tố quan trọng giúp hệ thống chiếu sáng vận hành hiệu quả và bền bỉ theo thời gian. Khi độ sáng được lựa chọn phù hợp với từng không gian, ánh sáng không chỉ đáp ứng nhu cầu sử dụng mà còn mang lại cảm giác dễ chịu, tiết kiệm và ổn định lâu dài. Đây chính là nền tảng để xây dựng giải pháp chiếu sáng hợp lý cho cả trong nhà và ngoài trời.
NC Lighting là thương hiệu thuộc công ty TNHH cơ điện và chiếu sáng đô thị Việt Nam. Chúng tôi chuyên sản xuất bán các loại thiết bị chiếu sáng như: đèn đường LED, đèn LED cao áp, cột đèn cao áp, cột đèn chiếu sáng, đèn nhà xưởng, đèn pha LED, đèn sân vườn. Ngoài ra còn có các loại đèn trang trí âm nước, đèn âm đất, đèn nấm, đèn LED Panel.